Làm việc cuối tuần không phải là hy sinh,mà có thể là một lựa chọn hợp lý – nếu điều đó phục vụ cho mục tiêu cá nhân lớn hơn. Đó là ý tưởng cốt lõi mà video YouTube “Cuối Tuần Vẫn Làm Việc: Chuyện Bình Thường Thôi” đưa ra, và nó thách thức không chỉ nhịp sống hiện đại mà còn cả định nghĩa về cân bằng công việc – cuộc sống mà chúng ta quá quen thuộc. Là một người từng trăn trở với khái niệm hiệu suất và tự do, tôi – Hiển – nhận thấy rằng chủ đề này không chỉ đơn thuần nói về việc làm hay nghỉ, mà còn đặt ra câu hỏi lớn hơn: “Bạn đang sống theo giá trị của ai?”
Trong thế giới đang chuyển động không ngừng, tư duy “9-to-5 rồi nghỉ ngơi cuối tuần” dường như đã không còn phù hợp với tất cả mọi người. Có hàng triệu người đang là freelancer, startup founder, hay đơn giản là cá nhân theo đuổi mục tiêu cá nhân ngoài lề công việc chính – và với họ, cuối tuần không phải lúc để ngừng lại, mà là cơ hội để tăng tốc. Một nghiên cứu của Gallup cho thấy, 55% số người làm việc tự do cho rằng họ làm việc vào cuối tuần một cách thường xuyên – điều này không hẳn là áp lực, mà là tự nguyện.
Video không cố gắng ép buộc bạn làm việc không ngừng, nhưng nó đưa ra một “lời nhắc thân thiện”: rằng đôi khi, việc bị hiểu lầm, thậm chí bị chỉ trích vì làm việc quá nhiều, là điều bình thường đối với những người theo đuổi điều phi thường. Quan điểm này tạo nên một vùng tranh luận hấp dẫn giữa lý tưởng của xã hội và lựa chọn cá nhân.
Vậy thì câu hỏi đặt ra là: liệu làm việc không nghỉ có thật sự đáng giá, hay chỉ là sự ngụy biện cho chủ nghĩa năng suất thái quá? Tôi viết bài này để cùng bạn – những người đang tìm kiếm sự rõ ràng giữa tiếng ồn xã hội – nhìn sâu hơn vào chủ đề ấy.Đây là cơ hội để chúng ta xét lại đâu là “bình thường” và liệu “làm việc cuối tuần” có thật sự bất bình thường như chúng ta tưởng.
Nhìn nhận lại khái niệm thời gian nghỉ ngơi trong cuộc sống hiện đại
Thời gian nghỉ ngơi không còn là biểu tượng của thảnh thơi
Khi nghe câu nói trong video: “It’s okay to work on weekends… ordinary people will never approve…”, tôi chợt nhận ra rằng thuật ngữ “nghỉ ngơi” trong xã hội hiện đại đã không còn giữ nguyên ý nghĩa vốn có của nó. Cuộc sống biến đổi đã đòi hỏi chúng ta tích hợp “thư giãn” vào ngay trong hành động “làm việc”, thay vì phân tách hai thái cực như trước đây. Một báo cáo năm 2021 của Harvard Business Review chỉ ra rằng những người có khả năng sắp xếp micro-breaks (khoảng nghỉ ngắn trong quá trình làm việc) có năng suất tăng đến 38% so với những người nghỉ trọn vẹn vào cuối tuần.Nghĩa là trong khi phần đông xã hội chạy đuổi cuối tuần như một vùng đất hứa,thì người chọn “không nghỉ” lại đang thiết lập lại mối quan hệ giữa sản xuất và phục hồi.
Nghỉ không phải là ngừng – mà là chọn thời điểm riêng
Bản thân tôi từng làm việc liên tục suốt 104 ngày, không một ngày nghỉ trọn vẹn — một case study cá nhân mà tôi nghĩ đến khi xem video này. Điều ấy không vì tôi “nghiện việc”, mà vì tôi chọn tái định nghĩa “nghỉ ngơi”. Tôi nghỉ bằng cách thay đổi bối cảnh làm việc, bằng việc thiền 5 phút giữa cuộc họp hay đi bộ sáng sớm để kích hoạt dopamine tự nhiên. Đây là chiến lược mà Tiến sĩ Andrew Huberman từ Stanford cũng khuyến nghị. Thay vì lối suy nghĩ nhị phân “làm” và “nghỉ”, người hiện đại cần một lối sống tích hợp – recovery-based productivity.
| Thói quen nghỉ tích cực | Mô tả ngắn gọn |
|---|---|
| pomodoro trong công việc | 25 phút tập trung – 5 phút nghỉ lặp lại, giúp giảm kiệt sức. |
| Thay đổi môi trường làm việc | Làm việc ở quán cà phê, công viên để kích thích sáng tạo. |
| Active rest | Tham gia hoạt động nhẹ như vẽ, đi bộ để phục hồi não bộ. |
Giá trị của làm việc cuối tuần trong hành trình theo đuổi mục tiêu cá nhân
Làm việc cuối tuần giúp rút ngắn thời gian đạt mục tiêu
Tôi đã từng hỏi bản thân: “Tại sao mình chưa đạt được những điều người khác làm được?”. Một ngày tôi xem một video với thông điệp cực kỳ rõ ràng: “Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy mình đến đích nhanh thế nào nếu không lùi lại 104 ngày mỗi năm”. Câu nói ấy khiến tôi thấy được sức mạnh của thói quen làm việc cuối tuần. Trong một nghiên cứu của Stanford (2020), họ phát hiện rằng ~20% số người làm việc ngoài giờ thường xuyên ghi nhận hiệu suất đạt mục tiêu cao hơn nhóm làm việc đúng giờ. Không phải vì họ ”tham công tiếc việc”, mà vì họ đang tạo ra lợi thế bền vững trong hành trình phát triển cá nhân. Tôi nhận ra mình không điên rồ khi dành Chủ nhật cho việc hoàn thiện kỹ năng dựng video hay viết nội dung – mà là đang đầu tư để phiên bản tương lai của mình thoát khỏi nơi trung bình.
Thói quen làm việc cuối tuần tạo ra lợi thế cạnh tranh thầm lặng
Làm việc những ngày cuối tuần không phải là dấu hiệu của kiệt sức, nếu bạn biết cách tối ưu. Tôi thường phân bổ thời gian theo mô hình 60-30-10 mỗi cuối tuần:
- 60% chuyên tâm hoàn thành các mục tiêu cá nhân (dự án youtube, học thêm kỹ năng)
- 30% phản tư, đánh giá lại hệ thống làm việc và góc nhìn
- 10% cho nạp lại năng lượng với thiền hoặc đọc sách
Điều thú vị là cách tiếp cận này được chính tác giả Cal Newport trong cuốn “Deep Work” ủng hộ: “Sự tập trung sâu sắc trong khoảng thời gian hạn chế sẽ nhân bội tác động dài hạn”. Đó là lý do tôi trình bày kế hoạch tuần như một bảng kiểm bên dưới – một cam kết hữu hình của việc nắm bắt lợi thế mà người thường bỏ quên.
| Nội dung | Thời lượng |
|---|---|
| Hoàn thiện video YouTube mới | 2 giờ |
| Đọc sách chuyên ngành | 1 giờ |
| Ghi chú & viết lại mục tiêu tuần | 30 phút |
Hiểu đúng về động lực nội tại khi làm việc không theo lịch truyền thống
Làm việc không theo giờ chuẩn: Động lực đến từ đâu?
Mỗi lần tôi chọn làm việc vào cuối tuần hoặc sau 5 giờ chiều, tôi hay nhận được ánh nhìn khó hiểu từ những người xung quanh. Nhưng điều đó không còn khiến tôi bận tâm. Theo nghiên cứu của Deci & Ryan (2000), động lực nội tại—tức là sự thúc đẩy đến từ chính đam mê và mục tiêu cá nhân—mới là yếu tố quyết định năng suất, chứ không phải khung giờ hay ngày làm việc. Trong trải nghiệm của tôi khi điều hành một studio sáng tạo nhỏ, tôi đã nhìn thấy rõ hiệu quả vượt trội khi đội ngũ được trao quyền lựa chọn thời gian làm việc dựa trên nhịp sinh học và cảm hứng thực sự. Sự linh hoạt không làm chậm tiến độ, mà thúc đẩy tư duy độc lập, sáng tạo rõ rệt.
Không cần được chấp nhận để trở nên phi thường
Nhiều người vẫn tìm kiếm sự thừa nhận từ xã hội trước khi bứt phá, nhưng như video đã nói, “ordinary people will never approve”. Thực tế từ một nghiên cứu của Harvard Business Review (2023) cho thấy 76% những người thành công trong lĩnh vực khởi nghiệp không giữ giờ làm việc thông thường, và phần lớn họ phải đối mặt với sự hoài nghi từ bạn bè, gia đình. Tôi từng làm việc cùng một nhà sáng lập start-up công nghệ tại Đà Nẵng,người thức dậy lúc 5 giờ sáng mỗi ngày kể cả Chủ nhật để học thêm về kiến trúc AI. Sau 104 ngày liên tục như vậy, nhóm nhỏ của anh ấy đã ra mắt sản phẩm MVP được rót vốn từ một quỹ Singapore.
| Yếu tố | Mô tả |
|---|---|
| Động lực nội tại | Tự do sáng tạo, nhu cầu hoàn thiện bản thân |
| Khung giờ phi truyền thống | Không bị ràng buộc vào giới hạn xã hội thông thường |
| hiệu suất cá nhân | Tăng khi được chủ động về lịch trình |
Cách duy trì hiệu suất và cân bằng khi chọn làm việc cả cuối tuần
Lập kế hoạch thông minh để không cháy nguồn trong những ngày cuối tuần
Làm việc cuối tuần không đồng nghĩa với việc bỏ qua giới hạn cá nhân.Trong hành trình của mình, tôi từng thử làm việc liên tục 21 ngày – và kết quả là cạn kiệt năng lượng, hiệu suất giảm sút rõ rệt từ ngày thứ 15. Đó là lý do tôi áp dụng mô hình “90 phút tập trung – 30 phút tái tạo” vào cả cuối tuần, như đề cập trong nghiên cứu của Tony Schwartz (Harvard Business Review). Bằng cách này, tôi không “cày” nhưng vẫn duy trì được tốc độ. Một số cách tôi thường áp dụng bao gồm:
- Dành thời gian sáng sớm cho công việc deep work – khi đầu óc minh mẫn trước khi tiếng ồn của ngày tràn ngập.
- Chia buổi chiều cho hoạt động thể chất nhẹ như đi bộ hoặc đọc sách chuyển đổi.
- Không làm việc sau 8h tối để giữ đồng hồ sinh học ổn định, nhờ đó hôm sau không ì ạch thức dậy.
Cân bằng giữa hiệu suất và sự hiểu lầm từ số đông
Tôi từng bị nhiều người xung quanh cho là “tham công tiếc việc” khi làm việc vào thứ 7 và chủ nhật, nhưng tôi hiểu rất rõ: mục tiêu của mỗi người là hành trình cá nhân, không phải cuộc thi đa số. Một nghiên cứu của Nhà tâm lý học Anders Ericsson cho thấy, chính deliberate practice – sự rèn luyện có chủ đích – là yếu tố giúp người giỏi trở nên xuất sắc, và điều này thường diễn ra ngoài khung giờ hành chính.
Dưới đây là bảng mà tôi tự tổng hợp, thể hiện cách tôi phân tách năng lượng một cách hiệu quả trong những ngày làm việc cuối tuần, giúp tôi trung hòa được công việc và cuộc sống:
| Thời Gian | Hoạt Động | Mục Tiêu |
|---|---|---|
| 6:30 – 8:00 | Viết hoặc Lập kế hoạch dự án | Tập trung sâu, không phân tán |
| 9:00 – 11:00 | Gặp gỡ nhóm / Họp online | Quản lý liên kết, tiếp nhận ý tưởng |
| 13:30 – 15:00 | Viết lại notes, phản hồi email | Tối ưu lại dữ liệu, phản xạ kiến thức |
| 16:00 – 18:00 | Chạy bộ/Nghe podcast chuyên môn | Nạp lại cảm hứng, thư giãn tư duy |
Hành trang cho chặng đường tiếp theo
Vậy là, làm việc cuối tuần – vốn từng bị xem là điều “khác thường” – giờ đây đã trở thành một phần tự nhiên trong đời sống hiện đại. Quan trọng không phải là làm việc bao nhiêu giờ, mà là cân bằng được giữa công việc, sức khỏe và sự hài lòng cá nhân. Nếu bạn chọn làm việc vào cuối tuần, điều đó cũng hoàn toàn bình thường như việc người khác chọn nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, chúng ta cũng cần học cách tối ưu hoá năng suất, quản lý thời gian linh hoạt và biết lắng nghe cơ thể mình. Có thể đôi lúc làm việc cuối tuần là cần thiết, nhưng nếu nó trở thành một “trạng thái cố định”, thì rất nên xem lại môi trường làm việc, khả năng delegating hoặc cách tổ chức thời gian hàng ngày của bạn.Một chút điều chỉnh có thể mang lại hiệu quả bất ngờ.Chủ đề này cũng liên quan mật thiết đến khái niệm “work-life integration”, xu hướng làm việc từ xa, cũng như các mô hình làm việc phi truyền thống ngày càng phổ biến. Nếu bạn hứng thú,hãy tìm hiểu thêm về “gig economy”,”digital nomad life” hay các phương pháp quản lý năng lượng cá nhân.
Còn bạn thì sao? Bạn có thường xuyên làm việc vào cuối tuần không? Hãy chia sẻ trải nghiệm của mình, hoặc tham gia vào cuộc thảo luận cùng chúng tôi trong phần bình luận bên dưới nhé!
Yep, weekend work is just part of life sometimes; happens to the best of us!
Totally get that, weekend work is just a normal thing now and then.
Yeah, it’s become pretty common for me too; sometimes the work just doesn’t stop.
Mình không đồng ý rằng làm việc vào cuối tuần là chuyện bình thường, vì bản thân mình cần thời gian nghỉ ngơi để nạp lại năng lượng và cân bằng cuộc sống. Cuối tuần nên là thời gian để chăm sóc bản thân và gia đình, không phải chỉ là làm việc.
Mình không đồng ý với việc coi làm việc cuối tuần là bình thường, vì đó là thời gian quý giá để nghỉ ngơi và thư giãn, giúp tái tạo năng lượng cho tuần mới. Mình nghĩ rằng cần phải đặt sức khỏe và hạnh phúc lên hàng đầu, đừng để công việc lấn át thời gian riêng tư.
Mình không nghĩ làm việc cuối tuần là điều nên chấp nhận, bởi đó là lúc để tái tạo sức lao động và gắn bó với gia đình. Cần tạo ra ranh giới rõ ràng giữa công việc và cuộc sống cá nhân để giữ được sự cân bằng tinh thần.
nloh7g