Gen Z đang dần chiếm lĩnh thị trường lao động toàn cầu với những đặc điểm và kỳ vọng hoàn toàn khác biệt so với các thế hệ trước. Là một người nghiên cứu về văn hóa tổ chức và thế hệ trẻ, tôi nhận thấy việc hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng của họ là chìa khóa để xây dựng môi trường làm việc bền vững trong tương lai.theo khảo sát của Deloitte năm 2023, hơn 75% Gen Z ưu tiên tìm kiếm công việc có ý nghĩa và tác động tích cực đến xã hội, thay vì chỉ đơn thuần theo đuổi mức lương cao. Họ khao khát được là chính mình, được trao quyền tự chủ và được lắng nghe trong môi trường làm việc.
Tại Việt Nam, với hơn 20 triệu người thuộc thế hệ Z (sinh từ 1997-2012), việc thu hút và giữ chân nhân tài trẻ đang trở thành thách thức lớn với nhiều doanh nghiệp. Những phương pháp quản lý truyền thống đang dần mất đi hiệu quả khi đối mặt với một thế hệ nhân viên có tư duy độc lập, thích nghi nhanh với công nghệ và đề cao sự cân bằng trong cuộc sống.
Qua bài viết này,tôi sẽ phân tích sâu về những mong muốn thực sự của gen Z từ góc nhìn của một người nghiên cứu và tư vấn nhân sự,đồng thời đề xuất các giải pháp thiết thực giúp các nhà lãnh đạo và doanh nghiệp xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực phù hợp với xu hướng mới này.
Gen Z và khát khao được lắng nghe tiếng nói cá nhân
qua nghiên cứu và tương tác trực tiếp với nhiều nhân sự Gen Z, tôi nhận thấy họ đặc biệt coi trọng việc được lắng nghe và tôn trọng quan điểm cá nhân. Theo khảo sát của Deloitte năm 2023, 76% Gen Z cho rằng họ sẽ gắn bó lâu dài hơn với tổ chức nếu lãnh đạo thực sự lắng nghe và trao quyền cho họ đóng góp ý kiến.
Case study tại công ty công nghệ FPT Software cho thấy kết quả tích cực khi áp dụng mô hình “Voice of GenZ” - nơi nhân viên trẻ được tự do đề xuất và thảo luận các sáng kiến với ban lãnh đạo. Chương trình đã góp phần tăng 23% tỷ lệ hài lòng của nhân viên Gen Z và giảm 15% tỷ lệ nghỉ việc trong năm 2022.
| Mong muốn chính của Gen Z | Tỷ lệ ưu tiên |
|---|---|
| Được lắng nghe ý kiến | 82% |
| Cơ hội phát triển bản thân | 78% |
| Môi trường làm việc linh hoạt | 75% |
- Tạo các kênh đối thoại mở với lãnh đạo
- Xây dựng văn hóa tôn trọng ý kiến cá nhân
- Thiết lập cơ chế phản hồi hai chiều thường xuyên
Môi trường làm việc linh hoạt Workplace thời 4.0
Thế hệ Gen Z đang dần chiếm lĩnh thị trường lao động với những kỳ vọng và nhu cầu khác biệt hoàn toàn so với các thế hệ trước. Theo nghiên cứu mới nhất từ Deloitte (223), 73% Gen Z ưu tiên môi trường làm việc cho phép họ thể hiện bản thân và phát triển sự nghiệp theo cách riêng. Họ đề cao tính tự chủ, mong muốn được làm việc theo phong cách của mình và đặc biệt quan tâm đến sự cân bằng giữa công việc – cuộc sống.
- Cơ hội học hỏi và phát triển liên tục
- Môi trường làm việc linh hoạt và số hóa
- Văn hóa doanh nghiệp cởi mở, minh bạch
- Được tham gia vào các dự án có tác động xã hội
| Ưu tiên hàng đầu | Tỷ lệ gen Z quan tâm |
|---|---|
| Phát triển kỹ năng | 82% |
| Mô hình làm việc hybrid | 76% |
| Phúc lợi tinh thần | 71% |
Case study điển hình là Google với chương trình ”Work from Anywhere” cho phép nhân viên Gen Z tự chọn địa điểm làm việc phù hợp. Microsoft cũng áp dụng mô hình “Employee Experience Platform” giúp Gen Z tối ưu năng suất theo phong cách riêng. theo chia sẻ của chuyên gia nhân sự Amy Schultz: “Gen Z không chỉ làm việc để kiếm sống, họ muốn công việc phản ánh được giá trị cá nhân và đóng góp tích cực cho xã hội“.
Cơ hội phát triển và định hướng nghề nghiệp rõ ràng
Theo khảo sát của Deloitte năm 2023, hơn 82% Gen Z đánh giá cao việc công ty có lộ trình thăng tiến rõ ràng và cơ hội phát triển kỹ năng chuyên môn. Họ không chỉ muốn một công việc ổn định mà còn mong muốn được trau dồi, học hỏi liên tục. Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các chương trình mentoring và coaching dành riêng cho nhân viên Gen Z, điển hình như mô hình “Career Companion” của FPT Software hay “young Leader Programme” của Vingroup.
| Nhu cầu phát triển của Gen Z | % Ưu tiên |
|---|---|
| Đào tạo kỹ năng chuyên môn | 89% |
| Cơ hội thăng tiến nhanh | 82% |
| Mentoring từ lãnh đạo | 76% |
Qua nghiên cứu của LinkedIn Workplace Learning Report, Gen Z đặc biệt quan tâm đến:
- Chương trình đào tạo cá nhân hóa theo sở trường
- Cơ hội luân chuyển và trải nghiệm đa vị trí
- Định hướng nghề nghiệp rõ ràng từ quản lý trực tiếp
- Môi trường làm việc khuyến khích sáng tạo và đổi mới
Văn hóa doanh nghiệp cởi mở và tôn trọng sự đa dạng
Thế hệ Z đề cao môi trường làm việc nơi họ có thể thể hiện bản thân một cách tự nhiên nhất. Theo nghiên cứu mới nhất từ Deloitte (2023), 76% Gen Z ưu tiên làm việc tại những công ty tôn trọng đa dạng về quan điểm, văn hóa và lối sống. Tôi đã chứng kiến nhiều doanh nghiệp thành công trong việc thu hút nhân tài Gen Z nhờ xây dựng không gian làm việc cởi mở, nơi mọi người được khuyến khích chia sẻ ý tưởng mà không sợ bị phán xét.
| Yếu tố văn hóa | Tỷ lệ Gen Z đánh giá quan trọng |
|---|---|
| Tôn trọng đa dạng | 76% |
| Tự do bày tỏ quan điểm | 82% |
| Môi trường không phân biệt đối xử | 89% |
Case study điển hình là công ty công nghệ Tiki, nơi áp dụng chính sách “Open Door Policy” cho phép nhân viên thoải mái trao đổi với cấp trên.Họ cũng tổ chức các buổi “Tea Talk” định kỳ để nhân viên chia sẻ quan điểm về các vấn đề công ty. Kết quả là tỷ lệ Gen Z gắn bó lâu dài với công ty tăng 47% trong năm 2022. Điều này cho thấy văn hóa doanh nghiệp cởi mở không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yếu tố then chốt trong việc thu hút và giữ chân nhân tài thế hệ mới.
Chế độ đãi ngộ minh bạch và công bằng
Gen Z đang thể hiện xu hướng rõ rệt trong việc đánh giá cao tính minh bạch về lương thưởng và mong muốn được đối xử công bằng tại nơi làm việc. Theo khảo sát của LinkedIn năm 2023, 85% Gen Z cho rằng thông tin về mức lương cần được công khai ngay từ khi tuyển dụng. Điều này không chỉ giúp họ đánh giá cơ hội nghề nghiệp tốt hơn mà còn tạo động lực phấn đấu rõ ràng.
| Yếu tố quan trọng | Tỷ lệ Gen Z quan tâm |
|---|---|
| Minh bạch thông tin lương | 85% |
| Cơ hội thăng tiến rõ ràng | 78% |
| Đánh giá hiệu suất công bằng | 72% |
PGS.TS Nguyễn Thị Hoài Hương, chuyên gia về quản trị nhân sự tại Đại học Kinh tế Quốc dân nhận định: “Gen Z đề cao giá trị bản thân và mong muốn được ghi nhận xứng đáng. Họ ưu tiên làm việc tại những tổ chức có:
- Bảng lương theo năng lực rõ ràng
- Quy trình đánh giá KPI minh bạch
- Chính sách thưởng phạt công bằng
- Lộ trình thăng tiến được định nghĩa cụ thể
Chia sẻ từ Hiển
Gen Z đang và sẽ là lực lượng lao động chủ chốt trong thập kỷ tới. Hiểu và đáp ứng được những mong muốn của họ không chỉ giúp doanh nghiệp thu hút nhân tài mà còn tạo nên môi trường làm việc bền vững, nơi mọi thế hệ có thể cùng nhau phát triển.
Để xây dựng được văn hóa doanh nghiệp phù hợp với Gen Z, các nhà lãnh đạo cần có sự thay đổi từ tư duy đến hành động. Điều này đòi hỏi sự kiên nhẫn,linh hoạt và cởi mở trong cách tiếp cận quản lý nhân sự.
Bạn có thể bắt đầu bằng những thay đổi nhỏ như tạo không gian cho đối thoại cởi mở, xây dựng lộ trình phát triển cá nhân rõ ràng, hay đơn giản là lắng nghe nhiều hơn những ý tưởng mới từ nhân viên gen Z của mình.
Hành trình thấu hiểu và làm việc hiệu quả với Gen Z còn nhiều điều để khám phá. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các chủ đề liên quan như xu hướng workplace wellness,hybrid working model hay employee experience design.Chia sẻ với chúng tôi trải nghiệm của bạn khi làm việc cùng Gen Z hoặc chính những mong muốn của bạn nếu bạn là một Gen Z. Những góc nhìn đa chiều sẽ giúp chúng ta cùng nhau xây dựng một môi trường làm việc tốt đẹp hơn cho mọi thế hệ.
Thật vậy, Gen Z đang tìm kiếm những nhà lãnh đạo có thể lắng nghe và hỗ trợ họ phát triển, hơn là chỉ là những người quản lý. Sự chân thành và cam kết từ công ty là những yếu tố quan trọng để thu hút và giữ chân những tài năng trẻ này.
Mình hoàn toàn đồng ý! Gen Z thật sự cần những nhà lãnh đạo thấu hiểu và tạo điều kiện cho họ phát triển, chứ không chỉ là những người quản lý khô khan.
Mình cũng nghĩ rằng Gen Z đang khao khát sự kết nối và minh bạch từ các nhà lãnh đạo; khi họ cảm thấy được lắng nghe và ủng hộ, họ sẽ cống hiến hết mình cho công việc.
Mình nghĩ rằng không phải chỉ có sự kết nối và minh bạch mới là điều Gen Z cần từ lãnh đạo; họ cũng cần những người có khả năng định hướng và đưa ra quyết định mạnh mẽ để giúp họ phát triển trong môi trường làm việc đầy biến động hiện nay.
Mình không nghĩ rằng Gen Z chỉ cần sự kết nối hay minh bạch; họ cũng cần những thách thức và cơ hội thực tế để học hỏi và phát triển kỹ năng, điều mà đôi khi các nhà lãnh đạo bỏ qua. Một môi trường làm việc có sự đổi mới và sáng tạo có thể giúp họ phát huy tối đa tiềm năng của mình.