Ngày còn làm quản lý cấp trung, tôi luôn tự hào về khả năng ra quyết định nhanh của mình. “Càng nhanh càng tốt” là phương châm tôi theo đuổi, cho đến khi một người mentor đã thay đổi hoàn toàn tư duy của tôi. Ông ấy nói: ”hiển này, có bao giờ cậu thắc mắc tại sao những CEO hàng đầu thường mất rất nhiều thời gian để đưa ra một quyết định không?”. Câu hỏi đó đã khiến tôi dành hàng tháng trời nghiên cứu về cách các nhà lãnh đạo xuất sắc đưa ra quyết định. Những phát hiện của tôi không chỉ làm thay đổi cách tôi điều hành công việc mà còn giúp tôi hiểu rõ hơn về nghệ thuật lãnh đạo đỉnh cao.Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ những insight sâu sắc về quá trình ra quyết định của các CEO hàng đầu, và quan trọng hơn, làm thế nào bạn có thể áp dụng những nguyên tắc này vào công việc hàng ngày của mình.
Nghệ thuật chờ đợi đúng thời điểm của những CEO xuất sắc
Nghệ thuật đợi chờ thời cơ của các nhà lãnh đạo xuất chúng
Qua nghiên cứu hành vi của các CEO thành công như Warren buffett hay Jeff Bezos, tôi nhận thấy họ thường áp dụng nguyên tắc “chậm mà chắc” trong việc ra quyết định quan trọng. Thay vì vội vàng đưa ra phán đoán nhanh chóng, họ dành thời gian thu thập thông tin, phân tích kỹ lưỡng và chờ đợi thời điểm thích hợp. Như trường hợp của Amazon khi quyết định mua lại Whole Foods với giá 13,7 tỷ USD năm 2017,Bezos đã theo dõi và nghiên cứu công ty này trong suốt 10 năm trước đó.
- Tập trung vào chất lượng quyết định hơn là tốc độ
- Thu thập đầy đủ thông tin và đánh giá nhiều góc độ
- Kiên nhẫn chờ đợi cơ hội phù hợp
| Phong cách quyết định | Ưu điểm chính |
|---|---|
| Chậm và thận trọng | giảm thiểu rủi ro, tăng tỷ lệ thành công |
| Nhanh và quyết đoán | Nắm bắt cơ hội kịp thời, linh hoạt |
Tư duy đa chiều giúp ra quyết định chắc chắn hơn
Phân tích vấn đề từ nhiều góc độ tạo nên quyết định sáng suốt
Một CEO giỏi luôn hiểu rằng mỗi quyết định quan trọng cần được nhìn nhận từ nhiều góc độ khác nhau. Theo nghiên cứu của Harvard Business Review, 94% các CEO thành công thường dành thời gian phân tích kỹ lưỡng các khía cạnh của vấn đề trước khi ra quyết định cuối cùng. Họ xem xét không chỉ các yếu tố tài chính mà còn đánh giá cả tác động đến:
- Con người – nhân viên, đối tác và khách hàng
- Thương hiệu – uy tín và giá trị doanh nghiệp
- Chiến lược – mục tiêu ngắn hạn và dài hạn
- Rủi ro – các kịch bản xấu có thể xảy ra
Ví dụ điển hình là trường hợp của CEO Amazon Jeff Bezos với “Quy tắc 2 pizza” – một cuộc họp không nên có quá nhiều người đến mức 2 chiếc pizza không đủ để phục vụ. Quy tắc này giúp tối ưu việc ra quyết định bằng cách giữ số lượng người tham gia vừa đủ để có được đa dạng góc nhìn mà vẫn đảm bảo hiệu quả thảo luận. Theo đó, việc xem xét vấn đề từ nhiều chiều không đồng nghĩa với việc thu thập ý kiến từ quá nhiều người, mà là biết chọn lọc những góc nhìn thực sự có giá trị.
| Góc độ phân tích | Câu hỏi cần đặt ra |
|---|---|
| Tài chính | Chi phí? ROI? Dòng tiền? |
| Nhân sự | Ảnh hưởng đến đội ngũ? |
| Thị trường | Phản ứng của khách hàng? |
| Pháp lý | tuân thủ quy định? |
Sự kiên nhẫn là chìa khóa để tránh những sai lầm nghiêm trọng
Tầm quan trọng của việc không vội vã trong quá trình ra quyết định
Theo nghiên cứu của Harvard Business Review, các CEO thành công thường dành trung bình 30-60 phút để đưa ra một quyết định quan trọng, trong khi những người thiếu kinh nghiệm chỉ mất khoảng 5-10 phút. Điều này cho thấy việc chậm rãi cân nhắc và đánh giá kỹ lưỡng là yếu tố then chốt giúp tránh những sai lầm đáng tiếc. Tôi đã từng chứng kiến nhiều trường hợp các startup vội vã mở rộng kinh doanh khi chưa đủ điều kiện, dẫn đến thất bại nặng nề.
- Tập trung vào thu thập đầy đủ thông tin
- Tham khảo ý kiến từ các chuyên gia
- Phân tích kỹ các rủi ro tiềm ẩn
- Đánh giá nhiều phương án thay thế
| quyết định vội vã | Quyết định chậm rãi |
|---|---|
| Thiếu thông tin | Đầy đủ dữ liệu |
| Rủi ro cao | An toàn hơn |
| Dựa vào cảm tính | Dựa trên phân tích |
Bài học về việc cân nhắc kỹ lưỡng trước khi hành động
Quá trình ra quyết định thận trọng của nhà lãnh đạo xuất sắc
Qua nghiên cứu hành vi của các CEO hàng đầu thế giới, tôi nhận thấy họ thường dành thời gian đáng kể để cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định quan trọng. Jeff bezos của Amazon từng chia sẻ rằng ông luôn đặt ra nguyên tắc “70% thông tin là đủ để quyết định” – nghĩa là không cần đợi đến khi có 100% thông tin mới hành động, nhưng cũng không vội vàng khi chưa nắm đủ dữ kiện cốt lõi.
- Thu thập đa chiều thông tin từ nhiều nguồn khác nhau
- Phân tích kỹ các rủi ro tiềm ẩn và tác động dài hạn
- Tham khảo ý kiến từ các chuyên gia trong lĩnh vực
- Đánh giá nhiều phương án thay thế
Case study điển hình là quyết định của Satya Nadella khi chuyển đổi Microsoft sang điện toán đám mây. Ông đã dành gần 2 năm nghiên cứu thị trường, đánh giá công nghệ và xây dựng chiến lược trước khi thực hiện bước đột phá này. Kết quả là Microsoft đã tăng trưởng vượt bậc, với doanh thu cloud computing đạt 91.2 tỷ USD trong năm 2022. Điều này cho thấy việc “chậm mà chắc” trong ra quyết định quan trọng luôn mang lại hiệu quả tốt hơn so với hành động vội vàng, thiếu cân nhắc.
| Quyết định nhanh | Quyết định thận trọng |
|---|---|
| Thiếu dữ liệu | Đầy đủ thông tin |
| Rủi ro cao | Rủi ro được kiểm soát |
| Kết quả ngắn hạn | Hiệu quả dài hạn |
Chiến lược thu thập thông tin toàn diện của lãnh đạo thông thái
Phương pháp thu thập thông tin đa chiều của nhà lãnh đạo xuất sắc
Những CEO xuất sắc thường áp dụng phương pháp thu thập thông tin đa chiều,đa tầng trước khi đi đến quyết định cuối cùng. Theo nghiên cứu của Harvard Business Review, 80% CEO thành công thường dành ít nhất 6-8 tuần để thu thập và phân tích thông tin cho các quyết định quan trọng. Họ không chỉ lắng nghe ý kiến từ các cấp quản lý, mà còn chủ động tìm hiểu góc nhìn của nhân viên cơ sở, đối tác và khách hàng.
- Tổ chức các buổi lắng nghe ý kiến từ nhiều bên liên quan
- Thu thập dữ liệu định lượng và định tính từ nhiều nguồn
- Phân tích kỹ các rủi ro và tác động tiềm ẩn
- Tham khảo ý kiến chuyên gia độc lập
| Phương pháp | Lợi ích |
|---|---|
| Lắng nghe đa chiều | Hiểu rõ tác động tới các bên |
| Phân tích dữ liệu | Ra quyết định dựa trên bằng chứng |
| Tham vấn chuyên gia | giảm thiểu rủi ro |
Những suy nghĩ còn đọng lại
Có thể thấy, việc ra quyết định chậm của các CEO thành công không phải là do họ thiếu quyết đoán, mà đó chính là nghệ thuật lãnh đạo thông thái. Bạn có thể bắt đầu áp dụng phương pháp này bằng cách dành thêm thời gian lắng nghe, thu thập thông tin và cân nhắc kỹ lưỡng trước mỗi quyết định quan trọng. Hãy nhớ rằng, tốc độ không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với hiệu quả. Nếu quan tâm đến chủ đề này, bạn có thể tìm hiểu thêm về các kỹ thuật ra quyết định như ma trận Eisenhower hay phương pháp SWOT.Đồng thời, việc nghiên cứu các cases study về quá trình ra quyết định của những nhà lãnh đạo nổi tiếng cũng sẽ mang lại nhiều bài học bổ ích. Dù ở vị trí nào, việc phát triển khả năng ra quyết định đúng đắn luôn là một hành trình học hỏi không ngừng nghỉ.
Tôi hoàn toàn đồng ý rằng sự cẩn trọng trong việc ra quyết định là một yếu tố quan trọng để đạt được thành công bền vững; đôi khi, dành thời gian để suy nghĩ kỹ lưỡng có thể giúp tránh những sai lầm lớn sau này. Chất lượng quyết định thường quan trọng hơn tốc độ!
Tôi thấy rằng việc quyết định chậm rãi thực sự có thể mang lại cái nhìn sâu sắc hơn và giúp CEO tránh được những rủi ro không đáng có; sự suy nghĩ thấu đáo thường tạo ra nền tảng vững chắc cho những bước đi tiếp theo.
Mình cũng tin rằng việc ra quyết định chậm rãi giúp xuất phát từ cái nhìn sâu sắc và thông tin đầy đủ, từ đó có thể đưa ra những giải pháp hiệu quả hơn cho tổ chức; sự kiên nhẫn trong quyết định là một dấu hiệu của sự trưởng thành trong lãnh đạo.
Mình lại nghĩ rằng đôi khi ra quyết định nhanh chóng cũng rất quan trọng, nhất là trong môi trường kinh doanh biến động hiện nay; việc chần chừ có thể khiến công ty bỏ lỡ những cơ hội quý giá và tụt lại phía sau. Sự linh hoạt và khả năng thích ứng cũng nên được xem là những yếu tố quyết định thành công.
Tôi không đồng ý với quan điểm là CEO nên ra quyết định chậm, vì trong thời điểm cạnh tranh gay gắt như hiện nay, sự quyết đoán và nhanh nhạy đôi khi quyết định sự sống còn của doanh nghiệp, có thể mở ra những cơ hội không thể quay lại. Việc hành động kịp thời đôi khi còn quan trọng hơn cả việc phân tích quá sâu.
Mình không đồng tình với ý kiến rằng CEO nên ra quyết định chậm, vì trong thế giới kinh doanh đầy bất ngờ, việc nhanh nhạy và hành động ngay lập tức có thể mang lại lợi thế cạnh tranh lớn hơn, đôi khi quyết định ngay lập tức lại phản ánh khả năng lãnh đạo xuất sắc.